right to own in plaats van right to buy (concept)



Right to buy gaat de agenda van de komende maanden bepalen. Ik zie een behoorlijke discussie aan de horizon verschijnen. Mijn bijdrage is het volgende gedachte-experiment ten voordele van het eigendom. Ik stel de volgende ondersteunende argumenten voor het overgaan naar eigendom.

Right to Buy is volgens Peter King (o.a. a social philosophy of housing (2003)) een van de grootste successen van het Engelse volkshuisvestelijke beleid. Zijn argumentatie is met name gebasseerd op Nozicks “Anarchy, State and Utopia “(1974), de zgn. entitlementtheorie. Ik ga nu even kort door de bocht. Vanuit de eigendomstheorie (entitlement) , de gelijkwaardigheid van mensen, en Kant’s principe om de mens niet in te zetten als middel kan worden gesteld dat volkshuisvesting niet rechtvaardig is.

Een tweede argument ziet King in het feit dat de overheid vooral inzet op eigen woningbezit en de sociale huur als vangnet of springplank ziet (Choice and end of social housing (2006)[1] . Ook de woonvisie van Donner c.s geven de koopwoning hun preferentie. Ze willen geen sociale huur meer.

Er is ook een derde argument die vanuit een meer Foucaultiaans denken om volkshuisvesting als, in Sloterdijks termen, ”antropotechniek opvat; een gedwongen negatieve subjectivering van de huurder (zie o.a. Bruno Latour, “we zijn nooit modern geweest”).
Argumenten die de grondslagen van de sociale huur in een andere discourse zet.


Stel dan dat koop, eigendom, een belangrijk maatschappelijke leidend principe is, waar veel mww valt te winnen. Laten we de kapitalisatie er buiten beschouwing. En als we het eigendom van een woning als een “bundle of rights”, Hohfeld[2] (1913) zien,  dan kunnen we het volgende voorstellen:

  1. Alle huurders krijgen de complete bundel. Bij de verkoop van de woning worden de vruchten wel netjes verdeeld.
  2. De huidige huur is dan rente plus aflossing, 40% rente en 60% huur. De rente is gewoon aftrekbaar. Er is geen huurtoeslag meer.
  3. De aflossingstermijn wordt op oneindig gesteld.
  4. De corporatie is eigenaar van de hypotheek.
  5. Onderhoud is aan de koper


Ik noem dit right to own. De corporatie is dan een sociale bank, bijna analoog aan het Vlaamse model. Zij levert alleen hypotheken en kan als financier optreden bij particulier of collectief opdrachtgeverschap. Wel staat het de corporatie toe projecten te ontwikkelen van speciale doelgroepen. Dus geen leefbaarheid, geen verdeling, geen verhuur e.d. meer. Er is dan alleen nog maar koperondersteuning.

Het is een gedachte-experiment voor meningsvorming. Nog niet alles staat nog goed, maar graag je reactie.

Rene van de Lustgraaf

Reacties

Populaire posts van deze blog

het goede volkshuisvestelijk handelen

right to buy in Schotland op de helling (in het Engels)